ටැලින්, සැප්තැම්බර් 20 (නියෝජිතායතන) – රුසියානු මිග්-31 ප්රහාරක ජෙට් යානා තුනක් සිකුරාදා නේටෝ සාමාජික එස්තෝනියාවේ ගුවන් සීමාව මිනිත්තු 12 ක් උල්ලංඝනය කළ අතර, එය එස්තෝනියානු නිලධාරීන් විස්තර කළේ “පෙර නොවූ විරූ ලෙස නිර්ලජ්ජිත” ආක්රමණයක් ලෙසය.
යුක්රේනයේ පවතින යුද්ධය හේතුවෙන් සහ මෑතකදී පෝලන්ත ගුවන් සීමාවට රුසියානු ඩ්රෝන් යානා ආක්රමණය කිරීමෙන් පසුව උග්ර වූ කලාපීය ආතතීන් මධ්යයේ මෙම සිදුවීම සිදු විය.
එස්තෝනියාවේ විදේශ අමාත්ය මාගස් ට්සාක්නා මෙම ක්රියාව හෙළා දකිමින් කියා සිටියේ, “රුසියාව මේ වසරේ දැනටමත් එස්තෝනියානු ගුවන් සීමාව හතර වතාවක් උල්ලංඝනය කර ඇති අතර එය පිළිගත නොහැකි නමුත් අද සිදු වූ උල්ලංඝනය … පෙර නොවූ විරූ ලෙස නිර්ලජ්ජිතයි.” විරෝධතාවක් ගොනු කිරීමට සහ විධිමත් සටහනක් ඉදිරිපත් කිරීමට ටැලින් රුසියාවේ ඉහළම රාජ්ය තාන්ත්රිකයා කැඳවා තිබේ.
ගුවන් ගමන් සැලසුම් නොමැතිව, ට්රාන්ස්පොන්ඩර් ක්රියා විරහිත කර, ගුවන් ගමනාගමන පාලනය සමඟ කිසිදු සම්බන්ධයක් නොමැතිව, ගුවන් යානය වයින්ඩ්ලූ දූපත අසල තම ගුවන් සීමාවට නාවික සැතපුම් 5 ක් (කිලෝමීටර් 9) පමණ ඇතුළු වූ බව එස්තෝනියානු රජය පැවසීය. නේටෝවේ බෝල්ටික් සෙන්ට්රි මෙහෙයුම යටතේ යොදවා ඇති ඉතාලි F-35 ජෙට් යානා බාධා කර ගුවන් යානයට පිටව යාමට බල කළේය.
රුසියාවේ ආරක්ෂක අමාත්යාංශය උල්ලංඝනය ප්රතික්ෂේප කළ අතර, එහි ජෙට් යානා රුසියාවේ ප්රධාන භූමියේ සිට කලිනින්ග්රෑඩ් දක්වා ගමන් කරමින් මධ්යස්ථ ජලයට ඉහළින් පියාසර කළ බව අවධාරනය කළේය.
මේ අතර, නේටෝව මෙම සිදුවීම නොසැලකිලිමත් ලෙස විස්තර කළේය. ප්රකාශකයෙකු පැවසුවේ, “මෙය රුසියානු නොසැලකිලිමත් හැසිරීම සහ නේටෝවේ ප්රතිචාර දැක්වීමේ හැකියාව පිළිබඳ තවත් උදාහරණයක්” බවයි.
එස්තෝනියානු අගමැති ක්රිස්ටන් මිචල් පැවසුවේ, ආරක්ෂාව හෝ භෞමික අඛණ්ඩතාවට තර්ජනයක් එල්ල වූ විට සාමාජික රටවලට එකඟ වීමට ඉඩ සලසන සන්ධානයේ ගිවිසුමේ 4 වන වගන්තිය යටතේ නේටෝ උපදේශන ඉල්ලා සිටීමට රට තීරණය කර ඇති බවයි.
රුසියාව සහ බෙලරුස් ඒකාබද්ධ “සපාඩ්-2025” අභ්යාස සම්පූර්ණ කිරීමෙන් දින කිහිපයකට පසුව සහ සැප්තැම්බර් 9-10 දිනවල රුසියානු ඩ්රෝන යානා 20 කට අධික සංඛ්යාවක් පෝලන්ත ගුවන් අවකාශය උල්ලංඝනය කිරීමෙන් ටික කලකට පසුව මෙම උල්ලංඝනය සිදු විය.
යුක්රේනය මෙම ක්රියාව “පිළිගත නොහැකි අස්ථාවර කිරීමේ පියවරක්” ලෙස හෙළා දුටුවේය, ජනාධිපති වොලොඩිමියර් සෙලෙන්ස්කි ශක්තිමත් ඒකාබද්ධ සහ තනි ප්රතිචාර සඳහා ඉල්ලා සිටියේය. ඉදිරි පෙළ රාජ්යයන්ට තවත් ගුවන් ආරක්ෂක පද්ධති යෙදවීමට ලිතුවේනියාව නේටෝව ඉල්ලා සිටියේය.
මෙම සිද්ධිය පිළිබඳව එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්රම්ප්ගෙන් විමසූ විට, ඔහු පැවසුවේ, “මම එයට කැමති නැහැ … එය විශාල කරදරයක් විය හැකියි” යනුවෙන්, ඔහුට තවමත් සම්පූර්ණයෙන් දැනුම් දී නොමැති බව පවසමිනි.
යුරෝපීය සංගමයේ විදේශ ප්රතිපත්ති ප්රධානී කජා කල්ලස්, “මෙය අහම්බයක් නොවේ” යනුවෙන් කෙලින්ම පැවසීය.
නැවත නැවතත් සිදු කරන ලද ආක්රමණ, නේටෝවේ සූදානම සහ අධිෂ්ඨානය පරීක්ෂා කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇති බව විශ්ලේෂකයින් අනතුරු අඟවයි.